“Ο έρωτας έχει μυρωδιά μάνας”

Γράφει η Μαριάννα Μηττά

Συστημική-Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια

E.F.T.A (Euripean Family Therapy Association)

Ο Έρωτας δεν είναι ακριβώς τυφλός όπως νομίζουμε. Απλά επικρατούν ασυνείδητα αίτια που στρεβλώνουν τα τρωτά στο αντικείμενο του πόθου μας. Αν κοιτάξουμε ανόθευτα τον έρωτα , θα βρούμε το πρώτο βλέμμα του βρέφους προς τη μητέρα του. Το βρέφος διακρίνει στο μητρικό πρόσωπο μια εξαίσια ομορφιά και μοναδικότητα. Διότι απλά για εκείνο υπάρχει  «Ένας τέλειος» φροντιστής. Το μωρό δεν γνωρίζει πως δεν υπάρχει τελειότητα.

Η μητέρα οφείλει να είναι τέλεια για εκείνο. Ενώ για τους ενήλικες απλά «επαρκής».

Ο άνθρωπος έχει την ανάγκη να ξαναζήσει αυτό το μοναδικό συναίσθημα της πρώτης επαφής με την τέλεια «μητέρα»  που έχει κατασκευάσει. Όσο δε πιο ατελής ήταν εκείνη, τόσο φουντώνει και η ανάγκη του για κεραυνοβόλες επιθυμίες. Διότι επιθυμούμε να αποκτήσουμε αυτό που δεν μας δόθηκε από «το αντικείμενο» του πόθου μας.

Η μητέρα εσωτερικεύεται από το «Εγώ» του παιδιού σαν μία ενιαία αρχικά οντότητα που μετέπειτα αρχίζει να διαφοροποιείται από εκείνο και να διακρίνεται ως ξεχωριστή ψυχική ώση. Με απλά λόγια, τον πρώτο χρόνο ζωής όλα σχεδόν είναι ενιαία μεταξύ παιδιού και φροντιστή. Υπάρχει μία ολότητα. Η μητέρα θρέφει το παιδί της (ψυχικά και σωματικά) μέσα από τον τρόπο που μεταβολίζει τις ανάγκες του. Για αυτό συμβολοποιείται ως περιέκτης του μικρού της.

Όσο πιο θερμή και φροντιστική  είναι και φυσικά απόλυτα ενεργεί να ικανοποιήσει άμεσα τις ανάγκες του τόσο θα ενδοβάλεται ως «Καλή» μητέρα. Από την άλλη πλευρά, ας μην ξεχνάμε πως είναι άνθρωπος και όχι μηχανή.

Αυτή είναι και η ματαιωτική πλευρά της. Διότι το βρέφος συνειδητοποιεί πως εκείνη δεν είναι πάντα σε θέση να ικανοποιήσει τις  ανάγκες του στο χρόνο που το ίδιο επιθυμεί.

 Οπότε σε αυτή την περίπτωση το βρέφος ματαιώνεται. Εδώ γίνεται και ο διαχωρισμός της «Κακής» από τη «Καλή»  μητέρα για το ίδιο. Κάτι που φυσικά δεν σημαίνει πως η τροφός δεν είναι επαρκής ως προς το ρόλο της. 

Για να θεωρηθεί ανεπαρκής, θα πρέπει να είναι αμελής σε σταθερή και χρόνια βάση. Αρνούμενη να αντιληφθεί τις ανάγκες του μωρού της. Απλά το μικρό έχει πάντα ανάγκη για ένα σύντροφο που θα ικανοποιεί άμεσα όλες του τις επιθυμίες. Κάτι που φυσικά δεν είναι εφικτό.

Αυτή η διττή έννοια της μητέρας όταν ενοποιηθεί ομαλά, δηλαδή περάσει από το ένα επίπεδο στο άλλο με συνοχή δηλαδή «Καλή» και «Κακή» μαμά με κυκλικό και γαλήνιο ρυθμό, το βρεφάκι είναι σε θέση να αντιληφθεί πως η μητέρα του μπορεί να έχει και τους δυο ρόλους  εφόσον είναι επαρκής και αρκετά ευαίσθητη κυρίως στο θετικό της ρόλο. Δηλαδή ως «Καλή» μητέρα. Αυτό το θετικό πρόσημο της,  δημιουργεί μια ψυχική ανθεκτικότητα για τις μετέπειτα ματαιώσεις που είναι καθόλα φυσιολογικό να υπάρξουν με το μικρό της.  

Συνεπώς, αντιλαμβανόμαστε  πως η μητέρα έχει πολλές πτυχές. Είναι πολυδιάστατη ως οντότητα. Το ποια πτυχή θα καλλιεργηθεί περισσότερο εξαρτάται από το δικό της οικογενειακό σύστημα. Δηλαδή από τις θετικές ή αρνητικές συναισθηματικές αποχρώσεις που έχει η ίδια ενδοβάλει από τη μητέρα της. Πως έζησε η ίδια τη σχέση με το δικό της φροντιστή. Αυτό θα αναπαραχθεί τώρα στον απόγονο που απέκτησε.

Η μοναδικότητα αυτής της σχέσης, αναζωπυρώνεται στην ενήλικη συντροφική ζωή του ανθρώπου. Συντροφική αλλά και φιλική. Στην ερωτική του όμως σχέση γίνεται η ουσιαστική αναβίωση της πρώιμης σχέσης ανάμεσα στο μωρό και τη μάνα. Το μωρό έχει μάτια μόνο για εκείνη.   Το βλέμμα της  είναι ο κόσμος όλος. Έτσι ξεκινάει και η γέννηση του πόθου για ένα άτομο. Προβάλουμε σε αυτό τη θετική πτυχή της μητέρας μας αρχικά. Για αυτό οι ερωτευμένοι θέλουν να είναι συνέχεια μαζί να ανταλλάσσουν σωματικά υγρά και να έχουν συνεχή βλεμματική επαφή. Θέλουν να μυρίζονται και να αγγίζονται. Μέσω της συνουσίας (στην ενήλικη ζωή) αποκτούν αυτή την ολότητα, οι δυο γίνονται ένα. Όπως ακριβώς το πρώτο χρόνο ζωής του παιδιού με την τροφό. Που θήλαζε, μύριζε και άκουγε τη φωνή της «σειρήνας» μητέρας.

Η μητέρα είναι αρχικά ένα σταθερό σημείο αναφοράς, είναι ένα εσωτερικό αντικείμενο που το βρέφος έχει χτίσει την ύπαρξη του πάνω σε αυτό. Αν δεν υπήρχε αυτό το εσωτερικό αντικείμενο τα μωρό δεν θα μπορούσε να επιβιώσει.

Για αυτό ο παθιασμένος ή κεραυνοβόλος έρωτας όπως συνηθίζουμε να λέμε διαρκεί το πολύ έξι μήνες με ένα χρόνο. Ζούμε στη φάση συγχώνευσης με το σύντροφο μας. Εκεί προβάλλεται η εξιδανικευμένη μητέρα. Μετά από αυτό το διάστημα του πρώτου παθιασμένου χρόνου αρχίζουν να αναδύονται και οι άλλες οι περισσότερο ματαιωτικές πλευρές της σχέσης.

Όσο πιο ομαλή μετάβαση είχαμε από το πρώτο στο δεύτερο χρόνο της βρεφικής μας ανάπτυξης τόσο πιο ανθεκτικοί θα είμαστε στο να χτίσουμε τα θεμέλια της  συντροφικής μας σχέσης στο παρόν.

Διότι ο έρωτας έχει πολυπλοκότητα και μεταβάλλεται σε νοιάξιμο και πραγματικό ενδιαφέρον για τον/την σύντροφό μας.  Ας μην ξεχνάμε πως η συντροφική μας σχέση είναι μια αναπαράσταση της εσωτερικευμένης οικογενειακής κορνίζας μας.

Ακολουθήστε το zinapost.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις για Lifestyle, Showbiz, Gossip News και αποκλειστικά βιντεο.