ΑΡΧΙΚΗ / Newsroom / Ελλάδα / Τα δώρα του τροχονόμου: Ενα έθιμο από την παλιά Αθήνα
Τα δώρα του τροχονόμου: Ενα έθιμο από την παλιά Αθήνα
Τότε που γέμιζαν τα «βαρέλια» από ποτά μέχρι ηλεκτρικές συσκευές
Αν έχεις περάσει τα παιδικά σου χρόνια στην Αθήνα, τότε έχεις σίγουρα κάποιες χαρακτηριστικές αναμνήσεις. Τα δώρα του τροχονόμου!
Εκεί, κάτω από τα «βαρέλια» τους στην Κηφισιά και στο Σύνταγμα έβλεπε κανείς τις μέρες των Χριστουγέννων πλήθος δώρων. Ενα ιδιαίτερο έθιμο, πολύ χαρακτηριστικό της παλιάς Αθήνας. Ταυτισμένο με τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Εθιμοτυπικά η προσφορά των δώρων διατηρείται ως σήμερα. Ο πιο γνωστός τροχονόμος είναι σίγουρα αυτός της πλατείας Κηφισιάς.
Οι τροχονόμοι και τα δώρα του τροχονόμου στην Αθήνα εκείνης της εποχής ήταν πρόσωπα πολύ αγαπητά στον κόσμο. Ρύθμιζαν την κυκλοφορία και παράλληλα έδιναν πληροφορίες σε όποιον χρειαζόταν. Όπως αναφέρεται στο λεύκωμα «Η Ελλάδα του Μόχθου 1900- 1960» (συλλογή Νίκου Πολίτη, Ριζάρειο Ιδρυμα – Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος) το έθιμο ξεκίνησε από τον προπολεμικό δήμαρχο Κώστα Κοτζιά. Ήταν την Πρωτοχρονιά του 1936 όταν έβαλε πρώτος στα πόδια ενός τροχονόμου το δώρο του. Ήταν δύο γαλοπούλες.
Πού κατέληγαν τόσα δώρα;
Σύντομα τα δώρα καθιερώθηκαν και μάλιστα όχι μόνο από τις τοπικές αρχές. Τις επόμενες χρονιές τα «βαρέλια» των τροχονόμων γέμιζαν από τα δώρα του τροχονόμου του κόσμου. Μπορούσες να δεις ό,τι φαντάζεται ο νους. Ποτά, τρόφιμα, υφάσματα, ηλεκτρικές συσκευές ακόμη και τσουβάλια με χαλίκια μωσαϊκού βρίσκονταν στην Αθήνα, στη μέση των δρόμων. Εταιρείες, μάλιστα, βρήκαν αυτό τον τρόπο να διαφημίσουν τα προϊόντα τους.
Και αν νομίζεις ότι τα δώρα αυτά τα έπαιρνε ο «τυχερός» που είχε βάρδια κάνεις λάθος. Ολα τα δώρα μεταφέρονταν στην τροχαία. Μετά το τέλος των γιορτών γινόταν κλήρωση και μοιράζονταν σε όλο το προσωπικό. Κάποιες χρονιές ήταν τόσα πολλά που κανείς δεν έμενε παραπονεμένος. Χρειαζόταν δε να μεταφέρονται τα δώρα με φορτηγάκι ανά λίγες ώρες. Οι ποσότητες ήταν τόσο μεγάλες που συχνά ο τροχονόμος διακρινόταν με δυσκολία.
Το έθιμο με τα δώρα των τροχονόμων σιγά-σιγά άρχισε να φθίνει. Με την τοποθέτηση των πρώτων φαναριών στην Αθήνα ο ρόλος των τροχονόμων άρχισε να περιορίζεται. Σήμερα τους συναντάμε μόνο όπου υπάρχει κυκλοφοριακό κομφούζιο…
